Eerste verslag

Op woensdag ..gisteren 3 juni zijn we in Hongarije aangekomen
Vanmorgen op donderdag 4 juni een poos met Marcel gepraat. Hij is hoofd technische dienst hier in het huis. En woont al jaren in Hongarije. Hij leidt ons rond door het huis. Wat een triestheid .Wat ziet dit er allemaal erg uit. Op dit moment wordt het huis verbouwd. Allereerst komen we op een oud gedeelte. Vreselijk wat we te zien krijgen. Jongens/ mannen die met 25 personen op 1 huiskamer zijn. Heel weinig,ongevarieerd speelgoed is aanwezig. Compleet steriel. Voor de ramen zitten grote spijlen alsof we in de gevangenis zitten. Het personeel; 1 of 2 personen zit net zo apathisch in de hoek als de jongens. Wat wil je ook : 6 dagen in de week 12 uur per dag werken voor ongeveer 300 euro per maand.
Daarna komen we op afdelingen die verbouwd zijn. Dit ziet er mooi uit. Sommige 4 persoonskamers. De meervoudig gehandicapte jongens liggen nu met 6 op een zaal. Oude spijlen bedden uit het jaar nul. Enorme vergroeiingen. Holle ogen, geen speelgoed in bed of op de kamer. Jeetje in dit huis zijn ze al blij, want ze zijn van 11 naar 6 personen op een kamer gegaan. Ongelooflijk! De kinderen hebben 2 slaapkamers. 1 slaapkamer bestaat uit 9 bedden, waaronder 3 grote spijlenbedden met totaal vergroeide wezens (fysiotherapie zowat niet aanwezig) Ook kinderen die zich onder dekens verstoppen of apathisch in één gedoken op een bed liggen.
Er zijn prachtige faciliteiten aangelegd door goedwillende sponsors. Een zwembad, wat niet gebruikt mag worden om dat er geen afvoer filter in zit. Een mooie,door vrijwilligers gecreëerde snoezelkamer waar je niet kunt komen, met bedlegerigen omdat het in de kelder is gebouwd en je daar niet kunt komen met bedden. Er is nl maar 1 lift en daar kan alleen maar een heel kleine rolstoel in. Een prachtige baan voor skelters buiten die niet gebruikt wordt omdat ze 24 uur op de groep binnen zitten. Op dit moment bouwen ze een overdekt terras. Toch wel functioneel omdat dit heerlijk is om onder te verblijven in de zomer. Maar ja… zullen er voldoende werkers zijn om hen te begeleiden ?? Steeds weer de grote vraag, het werken in deze zorg heeft weinig aanzien en interesse. Want iemand met een verstandelijke beperking heeft hier geen bestaansrecht.
De taken zijn hier strak verdeeld; je poetst of je zit in de verzorging. Dan ben je bezig met wassen en eten en drinken. Aan activiteiten wordt in heel beperkte mate gedaan er zijn weinig initiatieven om contact te maken of om iets aan te bieden.
Familie komt er nauwelijks bij deze jongens. Ze wonen of te ver weg of hebben geen geld om te komen. Er is veel armoede in Hongarije. Ook hebben gehandicapte mensen geen bestaansrecht hier in dit land en worden ze als minder dan beesten behandeld.
Om 7 uur wordt iedereen uit zijn bed gehaald in dit huis. Rond 5 uur krijgen ze de pyjama aan en eten ze snel iets. Om 6 uur wordt iedereen op bed gelegd en gaat de slaapkamer deur op slot! We moeten er maar niet te veel over nadenken wat daar allemaal achter die deuren gebeurt als er geen toezicht is.
Na de rondleiding zijn we allen totaal aangeslagen. Ieder van ons zoekt een eigen plekje in de gigantische tuin om tot zich zelf te komen. Ik ben er kapot van en zit ruim een uur tegen een boom af en toe te huilen om bij te komen van wat ik allemaal voor ellende gezien heb. Ook merk ik dat ik een beetje bang ben om straks te gaan clownen.
Na het eten wat er niet smakelijk uitziet en ook niet smaakt gaan we spelen. Ik ga met Henk. Judith en Trudy gaan spelen bij de meervoudige gehandicapte jongens.
Henk (Toby) en ik…Elly (JaDoe) komen rustig een huiskamer binnen. De jongens stormen op ons af. We weten niet wat ons overkomt. Wat een invasie! Wat een blijdschap van de jongens! Ze trekken aan ons en betasten ons totaal. Zitten aan mijn tas te rukken en plunderen alles wat er in zit. Ik blijf rustig staan en kijk wat er gebeurt. Een jonge jongen plukt aan mijn armband van stoffen bloemetjes. Hij betast de blaadjes en ruikt er aan. Ik ruik en snuf mee. Ook ruikt hij mijn ketting van stoffen bloemen helemaal af. Ik ruik mee en steek langzaam mijn hand door de ketting heen. Zo raak ik zijn hand aan. Langzaam ontspant zijn hand en drukt zijn hand tegen de mijne aan. Allebei kijken we naar deze 2 handen die als vanzelf gaan bewegen in de ruimte. Hij wordt stil, houdt op met snuffen en druk doen en ademt diep. Ik adem mee en laat ontstaan wat er gebeurt. Het is haast magisch hoe de handen omhoog gaan en langzaam door de ruimte zweven. Complete verstilling, ruimte beweging, een stille dans van vingers en handen en ogen die verzachten en waar ik diep in kon kijken. Hij is totaal rustig nu en is dat de volgende 2 uur ook gebleven! Om ons heen is er iets veranderd het plukken uit mijn tas houdt op en ik zie dat anderen kijken wat er gebeurt. In een ooghoek zie ik Toby onderuit op de bank gezakt tussen bewoners spelen met sokken.
Dan sta ik midden in de ruimte te spelen met een jongen terwijl ik voel dat er aan mijn jurk getrokken wordt. Ik kijk verbaasd naar beneden en zie een jongen die mijn jurkrand aan het opeten is. Gek gezicht; dit is mij nog nooit overkomen! Mijn handen bewegen mee met zijn handen langs de jurkrand terwijl ik mij wat vooroverbuig. Dan gaat hij zachtjes kloppen op mijn rode laarsjes. En ik klop ritmisch met hem mee,terwijl ik door mijn knieën zak en mijn gezicht bij de handen krijg. Hij kijkt. Magisch! Hoe er een beweging ontstaat…samen naar voren terwijl onze hoofden elkaar raken. En mijn hoofd gebruik als klankkast. Ik maak meerdere rustige geluiden en bewegingen en hij deint mee. Terwijl onze handen ook elkaar hebben gevonden en meedansen in de lucht.
Dan zie ik Toby in een impuls. Hij heeft net een poos op de grond gezeten naast een jongen die totaal in zichzelf gekeerd is en zich totaal afsluit van de wereld om zich heen. Zo intens triest om dit te zien! Toby loopt op mij af en als vanzelf raken we elkaar aan en kijken vrijwel tegelijk naar een jongen die voorover ligt op de tafel. Zijn hoofd verstopt in en onder zijn armen en nog niet gereageerd heeft op water in de huiskamer plaatsvindt. We zakken allebei op ooghoogte van de jongen. En kijken hem aan. Hij kijkt. Magisch hoe uit het niets de bewegingen tussen Toby en mij ontstaan. Samen naar voren, omhoog, de ademhaling en dat alles compleet afgestemd op de bewegingen van de jongen. Hij beweegt langzaam uit zijn wereld en wij bewegen mee. Totaal in samenhang met de jongen. Zo ongelooflijk mooi. We maken er geluiden bij en er komt langzaam en handpop uit de koffer van Toby die de jongen ook gaat onderzoeken. Hij kijkt verbaasd en volgt alles. Ook als de handpo stoute dingen doet en van ons een standje krijgt. Holle ogen kijken verbaasd en lijken wat te glimlachen. Uit het niets komt er een hand van hem op de handpop af en begint deze te strelen. Wij strelen mee en langzaam strelen we ook zijn hand en arm. Zachtjes zingen we er allelei geluiden bij en bewegen synchroon in het geheel.
Op de bank zit een jongen in elkaar gehurkt. Ik klim nogal wat uitbundig op de bank. Hij moet er om lachen en zak naast hem neer in de zelfde houding. Samen bewegen naar voren en naar achteren. Heen en meer terwijl ik geluid maak. Hij doet mee en er ontstaat al bewegend een ritmische samenhang van klanken. Hij lacht voluit en kijkt mij stralend aan!
Een personeelslid heeft mijn handpop uit mijn tas gehaald en gaat ermee spelen met de jongen naast hem. Wauw! Geweldig. Ja we komen niet alleen voor de jongens maar ook om het personeel op te beuren in deze diepe ellende. En nu maar hopen dat ze zien en merken dat dit werk nut heeft en dat het leuk is om contact met jongens te maken op deze manier.
Toby staat met een jongen in de kamer en zingt zachtjes en knipt met zijn vingers. Een jongen probeert dit ook na te doen maar er komt geen geluid uit, maar wij moedigen hem uitbundig aan en hij straalt! Een andere jongen doet zijn handen tegen mij aan en samen bewegen we mee in een cadans die aansluit bij de zang van Toby en mij. Meerdere jongens doen ineens mee en er wordt geklapt klanken uitgestoten en gestampt met de voeten. Wat een ritme gevoel hebben deze jongens en wat genieten ze !!!!! zo mooi!!!
Alle spullen zijn uit mijn tas gestolen. Maar toch frappant dat als we weggaan alles in de tas zit. Iedereen had door dat we weggingen terwijl we dit niet groot hadden aangekondigd. Iedereen lacht en zwaait uitbundig!!! Wat een gelijkwaardigheid tussen de clowns en de jongens. Wat is de energie veranderd! En ja ik besef dat we op de goede plek zitten! En ben enorm dankbaar dat we hier mogen zijn!
Boven in onze huiskamers ontmoetten we een uitgelaten Judith (Juut) en Trudy (Flups. Zij hebben ook een enerverende middag gehad en allen weten we dat we op de goede plek zitten en dat ons clownswerk deze contacten die wij weten te leggen oh zo belangrijk zijn en vaak het enige zijn dat deze jongens aangeboden krijgen…..deze week…deze maand…dit jaar? Niet te veel bij nadenken en vooral genieten van de onvergetelijke momenten.

Elly (JaDoe)